bilgisayarın anakartında GPU'lar (video kartları, yada diğer adıyla grafik kartları), RAID kartları , SSD (katı hal sürücüsü) eklenti kartları, Wi-Fi kartları eklemek için kullanabileceğiniz bir dizi PCIe yuvası vardır bunların türleri satın aldığınız ana karta bağlı olacaktır. Dizüstü bilgisayarlarda PCIe yuvaları bulunmaz, PCIe veri yolunu kullanan kritik bileşenlerin çoğu ana karta lehimlenmiştir, bu nedenle genellikle bir dizüstü bilgisayarda fazladan PCIe yuvasına gerek yoktur ancak SSD'ler için PCIe arabirimini de kullanan M.2 yuvaları olabilir. PCIe yuvalarının miktarı, bilgisayarın sahip olduğu CPU ve anakart yonga setine bağlıdır. Buna ek olarak, masaüstü bilgisayarlar gibi, dizüstü bilgisayardaki PCIe arabiriminin performansı da sürümüne bağlıdır. Bu nedenle, PCIe 4.0 standardını destekleyen bir dizüstü bilgisayar, eski Gen 3 PCIe 3.0 NVMe SSD'lerinden çok daha hızlı olan 4. Nesil NVMe SSD'ler gibi cihazları kullanabilir.

Standart PCIe boyutları nelerdir?

Farklı boyutlar ve konfigürasyonlar mevcut olsa da, çoğu kullanıcı yalnızca dört ana boyut özelliğiyle karşılaşacaktır.

PCIe x1
PCIe x4
PCIe x8
PCIe x16

Bir PCIe x1 yuvasının bir şeridi vardır ve verileri döngü başına bir bit'te taşıyabilir. Bir PCIe x2 yuvasının iki şeridi vardır ve verileri döngü başına iki bit'te (vb.) taşıyabilir.

PCI-SIG , PCI-SIG Developers Conference 2022'de yeni PCI Express 7.0 (PCIe 7.0) spesifikasyonunu duyurdu . Yeni standart, PCI Express 6.0'ın veri hızını ikiye katlayacak. Yeni standardın 2025'te iş ortaklarının kullanımına sunulması bekleniyor. Halen kullanımda olan cihazların çoğunda PCI Express 4.0 ve PCIe 3.0 bulunmaktadır . PCI Express 5.0 ilgi görüyor ve PCI Express 6.0 için son teknik özellik bu yıl açıklandı. Bu yeni standartları destekleyen yeni aygıtların, grafik kartlarının ve Katı Hal Sürücülerinin kullanıma sunulması biraz zaman alacaktır. PCI Express 6.0 ve 7.0 kullanan cihazlarda dosya aktarımları daha hızlı olacak, oyunlar daha hızlı yüklenecek ve uygulamaların yükleme süreleri azalacaktır. PCI Express 7.0, tek bir çift yönlü bağlantı üzerinden 32 GB/S aktarır; bu, PCI Express 3.0'ın tek bir çift yönlü bağlantı üzerinden sunabileceği hızın 16 katıdır. PCI Express 4.0 ile karşılaştırıldığında, PCI Express 5.0'dan 8 kat daha hızlı ve yine de 4 kat daha hızlıdır.

Anakartınız PCI Express kaçı destekliyor bulun (CPU-Z)

Bilgisayarınızın hangi PCI Express özelliklerini desteklediğini kontrol etmek istiyorsanız, ücretsiz CPU-Z uygulamasını kullanabilirsiniz. Ben Portablesini tercih ettiğimden sayfa sonundaki linkte Portable olanın linkini paylaştım.

1. Yazılımı sayfa sonundaki linkten indirip zipten çıkartın ve exe lerden işletim sisteminize uygun olanını çalıştırın.

2. Açılacak olan CPU-Z arayüzünde Mainboard sekmesine geçiş yapın

Bus Spec in karşısında Anakartınızın Desteklediği PCIe express sürümünü göreceksiniz bendeki laptop neredeyse 10 yıllık olduğundan sadece PCIe Express 3.0 ı destekliyor. Yazılımın bir kötü tarafı ; Eğer sisteminizde harici Grafik kartı yoksa ve sadece dahili (Tümleşik veya entegre) ekran kartı bulunuyorsa CPU-Z düzgün çalışmayabilir. Mesela Entegre GPU (Grafik kartı) seçildiğinde Bus Arayüzünü okuyamaz bunun nedeni, entegre GPU'nun , CPU içinde bulunması, PCIe arayüzüne bağlı olmamasıdır. Alternatif olarak GPU-Z yazılımından da faydalanabilirsiniz.

GPU-Z ile Anakartınız PCI Express kaçı destekliyor bulun

1. Yazılımı Buradaki Linkten edinin ardından çalıştırın karşınıza aşağıdaki gibi bir arayüz gelecektir.

2. Sol dip kısımda yeralan aşağı açılır menüden harici ekran kartınızı seçin ve resimde işaretli kısımdan (Bus Interface) PCIe sürümününe gözatın. Yazılım kullanımı dışında kullanabileceğiniz şu yöntemlerde mevcuttur :

- Anakartı Manuel kontrol edebilirsiniz (Genellikle masaüstü Bilgisayar ve tecrübe gereklidir)

- Üreticinin web sitesini ziyaret ederek gerekli bilgileri edinebilirsiniz.

- Kullanım kılavuzu / Teknik kılavuza gözatabilirsiniz.

- Ram (Hafıza voltajı nasıl bulunur Burada

- Intel Turbo Boost teknolojisi nasıl kapatılır Burada