Dizüstü bilgisayarlar uzun zamandır hayatımızdalar ve işlerimizi inanılmaz derecede kolaylaştırıyorlar. İster öğrenci olun, ister iş insanı; isterseniz normal ev kullanıcısı olun, dizüstü bilgisayarlarla eninde
Arkaplan Uygulamalarını Denetleyin
Bilgisayarınız masaüstünde boşta beklerken dahi arkaplanda bazı işlemler yürütür. Birçok işlem sizin ihtiyaç duyacağınız işlemlerden oluşurken bazıları sizin için gereksiz uygulamalar olabilir. Bu uygulamaların arkaplanda çalışmayı sürdürmesi batarya enerjisinin tükeniş hızını arttırır. Bu da çalışmalarınızı daha sık kesintiye uğratabilir. Bu nedenle arkaplan uygulamalarınızı denetlemelisiniz. Bunu yapmak için Başlat- Çalıştır: "msconfig" yapın ve "Sistem Yapılandırması" programından "Hizmetler" sekmesine geçin. Buradaki listeyi dikkatle inceleyerek gereksiz gördüğünüz ve hiçbir zaman kullanmayacağınızı düşündüğünüz uygulamaları kapatın. Görev yöneticisi Başlangıç sekmesine geçerek bilgisayarınız başlarken otomatik başlayan gereksiz programlar görürseniz ve sizin için önemli değillerse bunları da durdurabilirsiniz.
Ekran Işığını Denetleyin
Ekranınızın ışık ayarını rahat çalışabileceğiniz en alt düzeye getirmeniz batarya enerjinizden daha uzun süre faydalanmanızı sağlar. Ekran aydınlatması, bilgisayarda en fazla güç tüketen donanımlardan birisidir. Bu nedenle ekran ışığınızı gereğinden fazla açmayın ve hem batarya süresi açısından hem de göz sağlığınız açısından optimum ayarda tutun.
Wi-Fi Kullanımı ve Kablolu İnternet
Bilgisayarınızı kullandığınız yerde elektrik alabileceğiniz hiçbir yer yoksa ya da çok uzaksa, bataryanızı çabuk tüketmemek için elinizden geleni yapmalısınız. Wi-fi, Bluetooth gibi iletişim aygıtları, oldukça yüksek batarya enerjisine gereksinim duyarlar. Şayet çalışacağınız bu gibi yerlerde imkan varsa kablolu inernet kullanın. Birçok dizüstü bilgisayarda halen kablolu internet kullanmak için soket bulunmaktadır. Eğer sizin bilgisayarınızda da durum böyleyse wi-fi hattı yerine kablolu internet kullanarak bataryadan tasarruf edebilirsiniz. Kablolu internete geçmeniz bilgisayarınızın batarya enerjisi tüketimini oldukça büyük ölçüde azaltacaktır. Böyle bir imkan yoksa çalışmalarınızı yürütürken indirme, yükleme (upload), güncelleme, yüksek çözünürlüklü video izleme gibi wi-fi iletişim protokolüyle iletişime fazla yüklenecek şeyler yapmaktan kaçının. Bu tür işleri enerji kaynaklarına yakın olduğunuzda ve bilgisayarınız prize takılıyken yapmaya çalışın.
Yüksek Enerji Sarfeden Uygulamalar
Bilgisayarınızın enerji tüketimini etkileyen birçok etken vardır. Örneğin yüksek çözünürlüklü bir video izlemek, işlemcinizin o videoyu çözerken ve ekran kartı işlemcinizin de (GPU) o videoyu işleyip ekrana okuturken aşırı enerji tüketmesine neden olan bir iştir. Oysa ofis programında çalışırken, excell tablolarıyla uğraşırken ya da bilgisayarda kod yazarken enerji sarfiyatınız son derece düşüktür. Oyunlar, video render işleri ve daha birçok yoğun işlem gerektiren uygulamalar da donanımınızı sonuna kadar zorlarken bataryanızı resmen sömürürler. Dolayısıyla eğer batarya sürenizi uzun tutmak istiyorsanız yüksek enerji harcayan uygulamaları kullanmamanız gerektiğini anlamışsınızdır. Bilgisayarınızda ..... çalıştır a Resmon yazıp kaynak ileyicisini açarak hangi uygulamanın ne kadar kaynak tükettiğini görebilirsiniz. En yüksek kaynak tüketen uygulama en fazla enerji harcamaya meyilli olandır.
Sadece Yaptığınız İşe Odaklanın
Bir yandan ofis çalışıyor, aynı anda email gönderiyor, yine aynı anda youtube gibi bir siteden müzik dinliyorsunuz. Yaptığınız her işlem ve açık olan her uygulama, az veya çok batarya enerjinizin tükenme hızını arttıracaktır. Müziğinizi müzikçalarınızdan ya da telefonunuzdan dinleyin. İnternet tarayıcınız açıksa, aktif sekme sayınızı düşürün. Hangi işi yapacaksanız sadece o işe odaklanın ve gereksiz uygulamalarınızı kapatın. Böylelikle bataryanızın daha uzun süre dayandığını göreceksiniz.
Doğru İş İçin Doğru Program
Örneğin basit bir fotoğraf kırpma işlemi için koskoca Photoshop’u açıp kapatmak zorunda değilsiniz. Bu işi son derece hızlı yapan, flaşınızda taşıyabileceğiniz onlarca güvenli ve ücretsiz portabıl programlar var. Video kesimi için sadece kırpma ya da bölüm kesme işi yapan ücretsiz mini programlar var. Örnekler daha da arttırılabilir; bilgisayar kullanım beceriniz ve deneyiminiz arttıkça bunları kendi kendinize öğreneceksiniz ve kendi program çözümlerinizi de kendiniz belirler hale geleceksiniz. Unutmayın; bir işi yapmak için birden fazla yol vardır ve en iyi yol sizin seçtiğiniz yoldur.
Güncellemelerinizi Geçici Olarak Durdurun
Eğer sistem ve yazılım güncellemeleriniz varsa bunları önceden, bilgisayarınız prize takılıyken tamamlayın. Hareket halinde çalışırken güncellemeleri geçici olarak kapatın. Tarayıcınızın senkronizasyon özelliği varsa kapatın. Bilgisayarınız sizin izniniz olmadan indirme, yükleme, kurma gibi işlemler yapmasın. Bunları sadece siz yapabilin ve bizzat denetleyin. Bu işlemlerin siz hareket halinde ve enerji istasyonlarına uzak iken uygulanması, batarya sürenizi daha da uzatır ve hareket halinde çalışırken mağdur olma ihtimaliniz azalır. Bu konuda da Windows Update blocker isimli uygulamayı kullanabilirsiniz. Burada
Güç Tasarrufu Modu ve Bilgisayarınızın Fabrika Yazılımı
Bilgisayar ayarlarınızdan Donanım ayarlarınıza giderek Güç tasarruf modunu aktif edin. Bu, batarya kullanım sürenize etkiyecektir. Ayrıca bugün laptop üreticilerinin çoğu kendisine ait olarak geliştirip sisteminize kurduğu özel fabrika yazılımı ile gelmektedir. SSD optimizasyonundan güç tasarrufu ayarlarına kadar birçok işlevi bu uygulamadan yönetebilirsiniz. Saatin yanındaki pil simgesine tıklayıp açılan kaydırma çubuğunu En iyi Pil ömrü kısmına doğru kaydırabilirsiniz.
Bilgisayar Donanımlarınızı Güncellemeyi Düşünün
Harddisk yerine SSD kullanmak, bilgisayarınızın batarya enerjisinden faydalanma süresini ciddi miktarda uzatır. Aynı zamanda da bilgisayarınızı bazı açılardan hızlandırır. Harddisk, bilgisayarın en yavaş çalışan parçasıdır ve işlemciniz bir işlem yürütülürken, bazen uzun yazdırma işlemleri süreci boyunca harddiskinizin işini bitirmesini bekleyerek yüksek kaynak kullanımına gider ve batarya kullanım ömrünü etkiler. Örneğin arızalı harddisklerde işlemci kullanım eğrisi normalden daha yüksek olur. Bazen yüzde yüz kullanım halinde olabilir. Bu, harddiskin yapacağı işlerin yığılması ve fakat bir türlü tamamlanamaması nedeniyle işlemcinin darboğaza (botleneck) girmesine işarettir. Dolayısıyla işlemci kullanımı yükselerek bataryadan daha fazla enerji çeker. SSD kullanımı ise sadece işlerinizi hızlandırmaz, aynı zamanda işlemci kullanımını da harddiske göre daha aşağı çekebilir. Birçok işlemin normal kullanımında oluşan kullanım eğrisi, SSD kullanımında daha düşük seyredebilir.
Gereksiz Donanımları Durdurun ya da Kullanmayın
Flaşbelleklerimizi bazen farkında olmadan bilgisayarımızda takılı unutuyoruz. Bir flaşbellek, 5Volt - 200miliAmper kadar enerji tüketir. Bu, enerji kayıplarını görmezden gelirsek 1Watt’lık enerjiye tekabül eder. Belki bunu çok önemli görmeyebilirsiniz ancak saatler süren çalışmalarda flaşbellek batarya süresini az da olsa etkileyen masum bir kan emici gibidir. Örnekteki enerji hesabı USB2.0 için geçerlidir. USB3.0 ve daha yukarı teknolojilerde bu güç tüketimi daha da artacaktır.
Kablosuz fare kullanımı da batarya sürenizi aşağı ya da yukarı çekebilir. Bir kablolu fare 5Volt-40miliAmper kadar enerji tüketmektedir. Kablosuz fare donanımları da marka ve modele göre değişmekle beraber farklı miktarlarda enerji tüketir. Dolayısıyla donanımınızın teknik klavuzlarını okuyarak bilgi sahibi olmanız, daha bilinçli kullanmanıza ve batarya enerjinizin kullanım süresini uzatmanıza yardımcı olabilir.
DVD kullanmayı tamamen bıraktıysanız ve bir daha DVD kullanmayacağınızdan eminseniz, dizüstünüzün DVD aygıtını sökebilirsiniz. Bugün artık birçok dizüstü bilgisayarda DVD aygıtı olmasa da hala bu aygıta sahip birçok bilgisayar var. İlginç şekilde bu aygıtların çoğunluğu arızalı olsa da bilgisayar kullanıcıları bunu bilgisayarından sökmesi gerektiğini bilmiyor. Zaten bozuk olan bir aygıtı neden sisteminizde tutuyorsunuz ki? DVD aygıtı çıkarılmış dizüstü bilgisayarlar için özel plastik korumalar satılmaktadır. Böylece hem çıkardığınız DVD aygıtının oluşturduğu boşluğun neden olacağı çirkin görüntüyü, hem de sistemin içine toz, kir, nem girmesini önlemiş oluyorsunuz. Ayrıca boştayken güç harcayan bir aygıttan kurtulmuş oluyorsunuz.
Soğutucu sehpalar, enerji düşmanıdırlar. Bilgisayarınızı soğutmak için çok çeşitli marka ve modellerde dizüstü soğutucuları satılmaktadır. Bu soğutucular gerçekten de sisteminizin soğutulmasına yardımcı olmakla beraber yanlış kullanılmaları dizüstünüzün batarya kullanım süresini dibe çekecektir. Çünkü bu tür bir cihazı "bilgisayarı soğutmak için" yine bilgisayarın USB’sine takmak demek, fanların çalışması için bilgisayarınızın güç devrelerine daha fazla yüklenmek demektir. Bu, aslında bilgisayarınızın fazla ısınmaması gereken hassas güç devrelerinin daha da ısınmasına neden olabilir. Dolayısıyla bu tür eşyaları kullanırken ya bir USB adaptör ya da güç bankası kullanırsanız, bilgisayarınızın kullanım süresini artırmış olursunuz. Ancak iş bu kadarla bitmiyor; dizüstünüzün soğutucu sehpalara ihtiyacı var mı bakalım? Sıradaki başlıkta bunu açıklamaya çalışıyoruz.
Bilgisayarınıza Fan Temizliği Yapın
Bilgisayarın soğutucu ızgaralarının zamanla tıkanması, sistemin kendisini soğutmak için daha yüksek hızla ve uzun süreler fan çalıştırması anlamına gelir. Bu ise batarya enerjinizi daha kısa sürede tüketir. Aşırı ısınan sistem, kendini güvene almak için anlık kapanarak ya da kendisini sıfırlayarak(reset) tepki gösterebilir. Bu da çalışmanızı kaybetmenize neden olabilir. Sisteminiz için dizüstü soğutucu sehpalar almak yerine fan temizliği ve işlemci macunlarının yenilemesini yaparsanız, bu tür sorunlar yaşamazsınız. Şayet bilgisayarınız zor sökülüyorsa ya da siz bu konuda kendinize güvenmiyorsanız, iyi bir teknik servisten yardım isteyebilirsiniz. Enerji kaynağına uzak bir yerde çalışıyorsanız ve batarya enerjinizin daha uzun süre gitmesini istiyorsanız zaten ağır uygulamalar kullanmamanız gerektiğine göre, sadece bilgisayar temizliği ile soğutucu sehpa almadan son derece rahat çalışabilir ve batarya sürenizden de optimum derecede yararlanabilirsiniz demektir.
Bonus Bilgiler
Dizüstü bilgisayarlarda kullanılan piller, aynen cep telefonlarımızdaki gibi “lityum” pil teknolojisiyle üretilmiştir. Lityum pillerin uzun ömürlü olmaları için bazı küçük teknik kurallar vardır. Örneğin dizüstü bilgisayarınızı 3 ay, 6 ay boyunca kullanmamayı planlıyorsunuz. Bataryasını dolu mu bırakmalısınız, yoksa boş mu? Eğer bilgisayarınızı bir süre hiç kullanmayacaksanız bataryasını yüzde 50’nin üzerinde şarjlı bırakmalısınız. Bu süre, batarya imalatçısının nasıl bir teknoloji kullandığı ve bataryanın bilgilerine bağlı olarak değişmekle beraber, ortalama olarak yüzde 65 ila yüzde 70’e kadar çıkabilir. Siz işinizi garantiye alabilmek için yüzde 55’ler civarında şarjlı bırakın.
Hemen her batarya türü, tam bitik şekilde bırakıldığında hızla kapasite kaybeder ve kısa sürede ölür! . Dolayısıyla hangi cihazı kullanırsanız kullanın, bataryasını asla boş bekletmeyin.
Evet, bu yazımızda dizüstü bilgisayarlarımızın batarya enerjisini daha uzun süre kullanabilmek için bazı bilgiler okudunuz. Peki bu bilgilerde bir yanlışlık farkettiniz mi? Ya da ekleyeceğiniz bilgiler var mı? Bataryanızı idareli kullanmak için siz ne yapıyorsunuz? Yorumlara yazın.Okuduğunuz için teşekkür ediyoruz, Sordum.net’i takipte kalın.
Sağlıklı günler dileriz. hazırlayan ; Shampuan
- Laptop pilleri nasıl kullanılmalıdır Burada
- Laptop pil kalibrasyonu nedir nasıl yapılır Burada
- Laptopunuzun nekadar pil ömrü kalmış bulun Burada
Yorumlarınız için Teşekkürler arkadaşlar.
Yazı için teşekkürler Ben mesela cep telefonumu bilgisayardan şarj edebilicekken etmiyorum illa adaptör kullanıyorum birde taşınabilir hddyi sadece fişte takılıyken takıyorum yoksa bataryayı sömürüyo......
Ben SSDye geçince batarya sürem ikiye katlanmıştı yazılanlar doğru.
Aralarda çok enteresan bilgiler gördüm. Cidden, bilgisayarı soğutmak için soğutucu sehba alıyoruz ama sistem bunun fanlarını beslemek için daha çok ısınmıyor mu? Gerçekten mantıklı geldi. İkincisi mesela fan temizliği ne alaka demiştim tıkanınca fanlar fazla ötüyor su yakmıyor sonuçta o da mantıklı.
Bilgiler için çok teşekkürler.
Abi bunlar bana yarar valla sağol.
Shampuanın ellerine sağlık.
Ekran ışığının önemini biliyordum ve pil ile kullanırken mümkün olan en aza çekerim. Zaten lapptop pili bende çabuk tükeniyor. Artık tasarruf modunu kullanırım. Ekstra bilgiler için teşekkürler.