Sabit diskler verileri depoladığımız alanlar olduğundan hata kontrolü önemlidir gel gelelim çok azımız arasıra sabit disk sağlığını kontrol ederiz. Önceki makalelerimizden birinde Mekanik HDD lerin toplam

çalışma saatinin nasıl bulunabileceğinden ve bunun anlamından bahsetmiştik. Neticede her parçanın belirli bir çalışma ömrü vardır ve eğer sabit diskiniz 27000 saatin üzerinde bir çalışma saatini doldurduysa Bozulma ihtimali %12 civarında demektir.

Peki ama Sabit diskimizin sağlığını bir tıkla görebileceğimiz Ücretsiz ve portable bir uygulama yokmudur derseniz evet var uygulamanın ismi "CrystalDiskInfo" dur. Kullanımını kolay olan bu uygulama hakkındaki bilgileri aşağıdaki makalemizde bulabilirsiniz.

CrystalDiskInfo ile Sabit Diskiniz ne durumda anında görün

CrystalDiskInfo uygulamasını sayfa sonundaki linkten indirin , hem kurulumlusu hemde portablesi (Kurulumsuz) olan uygulamanın portablesini kullanmanızı tavsiye ederim. İnen dosya içerisinde "DiskInfo64.exe" ve "DiskInfo32.exe" dosyaları mevcuttur sisteminize uygun olanını çalıştırınız. Karşınıza aşağıdaki gibi bir arayüz gelecektir.

Üstteki resimde gördüğünüz üzere Uygulama arayüzü Türkçe olup sabit diskim hakkında bazı bilgiler sunmaktadır. İlk dikkatimizi çeken şey sol üst köşedeki Dikkat yazısıdır. Sağ taraftaki bilgilerden Western Digital markalı mekanik Sabit diskimin 750 GB kapasiteli , 7200 RPM dönüş hızında olduğu 16 MB cache si olduğu , 9420 defa çalıştırıldığı 29536 saat çalışmış olduğu bilgilerini görüyoruz. Uygulamada yapmanız gereken ilk ayar Seçenek - Gelişmiş Özellikler - RAW değerleri - 10 [DEC] kısmını seçmektir böylece hata değerlerini daha sade şekilde görebilirsiniz.

Diskimdeki sorun "Current pending Sector Count" olup hemen hemen hergün 1 artmaktadır. Peki nedir bu sorun çözülebilirmi kısaca anlamaya çalışalım. Günümüzde sabit diskler, BAD (kötü) sektörleri ana bilgisayardan gizlemeye çalışırlar. Ana bilgisayar, Diskin belirli bir sektör numarasının içeriğini okumasını ister. Normalde disk sektörü okur, ana makineye iletir ve her şey yolundadır. Sabit disk, okuduğu değerin geçerli olup olmadığını bilir; çünkü Disk, okuduğu içeriğin okunabilir ve doğru olduğunu onaylamak için Hata düzeltme kodu (ECC) kullanır. Disk sektörün içeriğinin geçersiz olduğunu tespit ederse, okumayı yeniden dener bunu yapmasındaki amaç ; tekrar okursa doğru sektör içeriğini alabileceğini umut eder bu sebepledirki İyi bir değer elde edinceye kadar yeniden denemeye devam eder veya zaman sınırına ulaşır (Command completion time limit, veya CCTL). Bu yeniden denemeler sırasında, Disk artık komutlara tepki vermediğinden Donmuş gibi öylece kalacaktır.

Reallocation Event Count ve Reallocated Sectors Count Nedir

Modern sürücülerin çoğu bir dizi "yedek" sektör (örneğin, 1.024 yedek sektör) içerir. Disk bir sektörü kötü olarak algılarsa, onu kullanmayı bırakacaktır. Hasar görmüş sektöre okuma veya yazma talepleri şeffaf bir şekilde yedek sektöre yönlendirilecektir bu olaya Reallocation Event denmektedir (Yeniden Tahsis Olayı). Yeniden tahsis edilen toplam sektör sayısı ve dolayısıyla kaç yedek sektörünüzün kullanıldığı bilgisini "Reallocated Sector Count" (Tahsis Edilen Sektör Sayısı) satırından görebilirsiniz.

Current Pendign Sector Count nedir

Normalde (ideal olanı) bu hasarlı yada bozuk sektörleri Disk farkeder ve verileri yedek bir sektöre taşıyıp orjinal sektörü bir daha asla kullanmaz. Peki ama Ya disk o sektörü okuyamazssa ne olur ? işte Pending Sectors (Bekleyen sektörler) bunlardır. Disk bir sektörün sorunlu olduğunu tespit ettikten sonra bunun yerine yedeğini atamalıdır fakat verileri başarıyla okuyana kadar bunu yapamaz işte buna "Pending Sector Count" (Bekleyen Sektör Sayısı) denmektedir. Yani ; Disk , bir sektörün Sorunlu olduğunu ve yeniden ele alınması gerektiğini biliyor ancak henüz yapamıyor çünkü sektörden iyi bir okuma verisi almak için bekliyor.

Üstteki resimde WD-750 GB Mekanik sabit diskimde 10 BAD Sektör olduğu görülüyor ancak henüz yeniden tahsis (reallocated) edilemiyor. Bu 'Bekleyen sektörlerden' birini disk muhtemelen yeniden okumayı deniyor (tekrar ve tekrar dener) ve sonunda ana bilgisayar işletim sistemine bir okuma hatası yolluyor. Sürücünün nihayetinde sektörü yeniden tahsis etmesinin ve başka bir yedek sektör kullanmasının iki yolu vardır.

1. Israrla okumaya çalıştığı o sektörü Sonunda okursa, o zaman sektörü yeniden tahsis edebilir.

2. Eğer Diske o sektördeki bilginin artık bizim için önemli olmadığını anlatabilirsek Disk bu hasarlı sektörü yeniden tahsis edebilecektir.

Peki ama bunu nasıl yapabiliriz ? Elbetteki Sektöre yeni bir şeyler yazarak. Bir sabit sürücüdeki sektörü okurken veya bu sektöre birşeyler yazarken 512 bayt lık sektörün tamamını okumak / yazmak zorundasınız. Bir sektörün sadece bir kısmına yazamazsınız. İşletim sistemi bir sektöre veri yazdığında, 512 baytın tamamını belirtmesi gerekir. Eğer Sabit diske, yazılan yeni içeriğin bu bozuk kesimin yerini almasını istediğinizi söylerseniz, sürücü, bozuk olan sektördeki bilgiyi umursamadığınızı anlayacaktır böylece bozuk sektörün yerine yedeğini tahsis edecektir ve current pending raw değeri sıfırlanacaktır. Eğer diskinizde bendeki gibi "Current Pending Sectors" varsa Western Digital's Data LifeGuard gibi bir yazılm ile tüm diske "0" yazdırın. Diskteki her sektöre sıfır yazarak, diske sonunda tüm sinir bozucu bekleyen sektörleri (Current Pending Sector count) yeniden tahsis edebileceğini söylemiş oluyorsunuz. Silme işleminden sonra tüm Bekleyen Sektörleriniz Yeniden Tahsis Edilen Sektörlere dönüşecektir.

NOT: Western Digital'in Data LifeGuard gibi bir Low level Format aracını illada kullanmak zorunda değilsiniz. Eğer windowsa Hızlı biçimlendirme (Quick format) yerine Tam (Full) Format uygulaması gerektiğini söylerseniz birimdeki her kesime sıfır yazacaktır.

İşletim sistemi dosyalama sistemi sektörleri kötü olarak işaretlemeyi desteklemektedir mesela aşağıdaki komutu kullanırsanız

chkdsk /r c:

İşletim sistemi "bekleyen" sektörlerin bozuk olduğunu fark edecek ve onları BAD (Bozuk) olarak işaretleyip bir daha kullanmaya çalışmayacaktır. Eğer Full Format uyguladınız ise (Ki bu işlem her bir sektöre sıfır yazar) Böylece BAD sektörlerin yerine yedek sektörler devreye girecektir bu da Dosyalama sisteminin bu sektörleri tekrar kullanabilmesi anlamına gelir , bu sektörlerin yeniden kullanılabilir olduğunun tespitini aşağıdaki komutla yaptırtabilirsiniz.

chkdsk c: /B

Komutta yeralan B : Tüm tahsis edilmiş ve diğer kümeleri hatalar için tarar . Birimdeki hatalı kümeleri yeniden değerlendirir ve hatalı kümelerin listesini temizler. Genellikle chkdsk /r sonrasında kullanılır.Bir tıkla Diskinizin nekadarlık ömrü kaldığını gösteren bir diğer yazılım Hard Disk Sentinel dir - Burada ücretli bir yazılım olmasına rağmen portable sürümünü indirip Sabit disk ömrünüzün nekadar kaldığını öğrenebilirsiniz.

Elbette Diskimin Toplam çalışma saati ve içerdiği hata göz önüne alındığında artık yavaş yavaş yenisi ile değiştirilmesi gerektiği söylenebilir zaten bende bu diske İlgili Full format yada Low level Format işlemden sonra bir kutu alıp harici Disk olarak kullanacağım.

- Bad sector nedir onarma komutları nelerdir Burada

- Sabit diskimiz toplam kaç saat çalışmış Burada

- Diskim SSD mi yoksa Mekanik sabit disk mi Burada

- Sabit diskte en kolay hata kontrolü Burada

- Hangi sabit diski (HDD) Almalıyım Burada

- AHCI Link Power Management ile laptop pil ömrünü arttırın Burada

- Windows disk optimizasyonunu elle çalıştıralım Burada

- Sabit disk dönüş hızı RPM nedir nasıl bulunur Burada