Sektör (sector) , sabit diskinizde depolanan bir bilgi birimidir , HDD verileri dağınık halde saklamaktansa sektörlere düzenli şekilde depolar. Standart sektör boyutu 512 bayttır. Bad sectors (Bozuk sektör
1. Hard Bad sector (Fiziksel hasar) : Bu tür hatalar onarılamaz, ancak önlenebilirler.
2. Soft Bad Sector : Sektörde bulunan bir hata düzeltme kodu (ECC) sektörün içeriğiyle eşleşmediğinde oluşur. Bunlar fiziksel değil mantıksal hatalardır.
Bad sector nasıl oluşur
Bad sector oluşumunun birçok sebebi vardır aşağıda bunlardan belli başlı olanları sıralanmıştır.
1. Sabit diskte meydana gelen fiziksel hasarlar.
2. Sabit diskin uzun süre çalışmasından ( 8-10 yıl...) doğan ve içerdiği parçaların eskisi gibi stabil çalışamaması durumu (Doğal yaşlanma) veya standart dışı kullanımı.
3. Genel yüzey aşınması, ünite içindeki havanın kirlenmesi veya diskin yüzeyine temas eden kafa.
4. Kötü işlemci fanı, tehlikeli veri kabloları, aşırı ısınmış bir sabit sürücü ,düşük kaliteli veya eskimekte olan donanımlar.
5. Ani elektrik kesintisi , Bilgisayardaki sıcaklığın çok yükselmesi neticesi işlemcinin kendini korumak için aniden gücü kesmesi ... gibi sebeplerle oluşabilir. (Seyrek)
6. Malvare veya benzeri zararlılar.
Sabit diskte Bad sector olasılığına işaret eden belirtiler
1. Sürücü RAW ve erişilemez hale gelebilir ve erişmeye çalıştığınızda, "Konum mevcut değil. Sürücü: \ erişilebilir değil. Veri hatası (döngüsel artıklık denetimi)" gibi hata mesajları çıkartır.
2. Bir programı çalıştırmak veya veri okumak uzun zaman alır.
3. Bilgisayar ikide birde sebepsiz yere yavaşlıyor ve donuyorsa.
4. Windows açılırken sabit diskten garip sesler gelebilir.
5. Hızlı bir biçimlendirme gerçekleştirmek istediğinizde, biçimlendirme "Windows biçimi tamamlayamadı" hata iletisiyle yarıda kalabilir.
6. Windows, "Windows bir sabit disk sorunu algıladı" diyen ve verileri yedeklemenizi öneren bir ileti göstermeye başlar.
7. BSOD (Mavi ekran hataları artar . Sistem açılışı aşırı uzun sürer ve tam açılacakken Mavi ekran ile sonlanabilir ...
Bad sector ler nasıl onarılır
Eğer üçüncü parti yazılımlardan biri ile Bad sector taraması yapacaksnız ; Öncelikle Sabit disk üreticilerinin bu konuda sunduğu yazılımlardan faydalanmanızı öneririm.
1. WD nin Data Lifeguard Diagnostic Burada Direkt Download
2. Seagate in SeaTools ,
3. Maxtor un , Sabit diskler için çıkardığı aracı Burada
Üsttekiler dışında şu yazılımları da kullanabilirsiniz ; HDD Scan, Disk Genius , Macrorit Disk Scanner , Abelssoft Check Drive,Checkdisk,EaseUS Partition Master, GSmartControl , AOMEI Partition Assistant , HDD regenerator , HD Tune Pro ... gibi yazılımları deneyebilirsiniz bu yazımızda bunlar konu dışında tutulmuştur. Unix teki fsck ile aynı işlevi olan "Chkdsk" komutu ile windowsta bölgesel dosya sistemi hatalarını onarabileceğiniz gibi disk yüzeyindeki fiziksel hataları ve bad sector (Bozuk sektörleri) ları da kontrol ettirebilirsiniz. Chkdsk yi iki farklı şekilde çalıştırabilirsiniz.
Chkdsk i dosya gezgini üzerinden çalıştırmak
Windowsun kullanıcılarına sunduğu chkdsk aracı ile BAD sector leri tespit edip üzerlerine veri yazılmasın diye işaretleyebiliriz bunun için aşağıdaki adımları uygulayabilirsiniz.
1. Dosya gezginini açın ve taratmak istediğiniz dizini ( C,D...) seçip sağ tıklayın ve özellikler deyin
2. Ardından açılan yerel disk özellikleri penceresinde Araçlar sekmesine geçiş yapın ve denetle kısmına tıklayın
Sürücünün taranmaya ihtiyacı olup olmadığını bildiren bir ekranda "Sürücüyü Tara" seçeneği belirecektir. Buraya tıklayıp taramanın bir sonraki boot tan sonra başlamasını sağlayabilirsiniz.
Chkdsk i Komut istemi üzerinden kullanmak
Komut istemini yönetici yetkilerinde çalıştırdıktan sonra aşağıdaki komutu verin , Taratmak istediğimiz dizin harfinin C olduğunu varsayalım
chkdsk C: /f /r /x
Kullanılan harflerin anlamlarına bakacak olursak :
chkdsk /f : Fixle (hatalari düzelt)
chkdsk /r : Recover (Bozuk kesimleri bul ve okunabilir bilgileri kurtar)
chkdsk /x : İşlem başlamadan önce , gerekli ise volum u çözmeye zorlar
chkdsk /v : Fat32 dosya sisteminde gereksiz çıkışları gösterir
chkdsk /I : Basit tarama gerçekleştirir.
chkdsk /c : Dosya yapısındaki dolanımı kontrol etmez , server yöneticileri içindir Normal kullanıcılar yapmamalıdır.
Aşağıdaki iki komut ard arda kullanılmalıdır
chkdsk C: /scan chkdsk C: /spotfix
İlk komut verildikten sonraki işlemler aşağıdaki resimde görülmektedir.
BAD Sector ları engellemenin bilinen bir yolu yoktur. Bad sector lar genellikle taramanın neticesinde yazılamayacak sektör olarak işaretlenirler yani bir onarım söz konusu değildir. SSD lerde BAD Sector mekanik Sabit disklerden biraz farklıdır çünkü SSD lerde Her hücre sınırlı yazma dayanıklılığına sahiptir ve her yazma azda olsa Hücrenin ömründen yer.
- HDD durumumuzu bir komutla öğrenelim Burada
- Sabit diskimiz toplam kaç saat çalışmış Burada
- Dosya sistemleri Burada
- Windowsta CHKDSK kullanmadan Dirty Bit i temizleyelim Burada
- Sabit diskte en kolay hata kontrolü Burada
- Windows ta Başlangıç onarma nasıl yapılır Burada
Aynen öyle Burak , donanımsallarda O sektöre yazılmasın diye işaretlenir sadece.
yazılımsal bad sectorler onarılabiliyor ama donanımsal yani fiziksel bad sectorler onarılamıyor doğrumu anladım?
Ölü yada ölüm yolunda olan canlı bir disk görmek ister misiniz.? Aşağıdaki ekran görüntülerine bakınız.
Web Link ...
Web Link ...
Web Link ...
Aşağıda en önemli oan CRC ile bağlayan Hash Çözümleme hatası ki bu "GERÇEK FİZİKSEL HASARLI KÜME/KÜMELERİ" göstermektedir.Ve bu hatanın "GERİ DÖNÜŞÜ YOK" yani 15 senelik disk ölüm yoluna girmiştir.Her an beni yarı yolda bırakabilir.
Web Link ...
Önemli olan SMART değeri bu....Eğer sisteminizde G/Ç Hatası aldı iseniz hemen bu değerin sıfırdan farklı bir değer'e çıkıp çıkmadığına bakın , bu hata yüzünden Self Short Test Ve Self Long Test yapamaktayım, low level format çekememekteyim....
Ayrıca......!!!
Windows Görev Yöneticisinde ;
Web Link ...
ekran görüntüsünde işlem Windows NT Disklerinin sağlığını kontrol ediyor eğer sisteminizde bir G/Ç hatası meydana gelirse, ardından bad sektör oluşursa, bu işlemin okuma değeri deli gibi artıyor ve 1 katrilyon değerine dayanıyor ve sistem mavi ekran hataları verip kendini kapatıyor.Şu anda sıfır, çünkü bad sektörler mühürlü ve RAW halde disk'ten ayrı...
Web Link ...
Bu açıkladığım bilgileri hiçbir yerde bulamazsınız.Bunların tamamını birebir yaşadım buraya da aktarıyorum.....Bu tecrübe aktarımı önemseyin yoksa veri kayıplarınız kaçınılmaz olur (ne olduğunu anlamadan veriniz sırra kalem basabilir,sonra bir gün önce oluşturduğunuz önemli bir evrak dosyasını bir gün sonra yerinde olmadığını görür sinirden küplere binersiniz.Sonra başlarsınız veri kurtarma yazılımı ile evrakı aramaya disk içinde.....Ne kötü bir durumdur bu....
İlave bilgiler için teşekürler. Kısmet diyelim, selamlar
BİR HDD'Yİ -BOZUK BİRİMLER (BAD SECTORS) OLUŞMUŞ BÖLGESİNİ KARANTİNAYA ALIP- SORUNSUZ OLARAK KULLANMAYI SÜRDÜRME (YILLARCA):
("Bozulanı kaldır at; yenisini al kullan!" yerine "Bozulanı onarıp kullan!" diye düşünenler için yararlı olabilir)
* Sn. velociraptor'un yukarda yazdığı belirtilerden birkaçıyla karşılaşmaya başlayınca, diskinizi HD Tune yazılımına "Error Scan" sekmesinde "Quick scan"i seçmeksizin tarattırdınız (ki, 500 GB'lık bir disk yaklaşık 5 saat sürer) ve sonuçta tarama tablosunda üç-beş kırmızı kutucuk oluştu;
Ardından yazılımın "Health" sekmesine baktınız ve alttaki satırların sarı renkli ve "warning" yazılı olduğunu gördünüz:
- Reallocated Sector Count
- Reallocated Event Count
- Current Pending Sector
* İşte, bu durumdaki bir HDD'ı bozuk birimleri içeren ve içermeyen bölüm olarak ikiye böler ve bozuk birimleri içeren bölümü biçimlemeyip ham bırakırsak, bu bölümü kullanım dışı bırakmış ve dolayısıyle, "bad sector"leri karantinaya alıp, hastalığın yayılmasını önlemiş oluruz; çünkü, varolan "bad sector"lerin, yenilerinin oluşmasına yol açtığı, oluşmasını aşırı hızlandırdığı bilinmektedir.
* İpucu: bozuk birimleri içeren bölge diskin başı ya da sonuna değil de ortasına yakınsa, diski üçe bölüp, ilk ve son bölümü biçimler; bozuk birimleri içeren orta bölümü ham bırakırız; oluşturulacak disk bölümlerinin boyutlarını belirlemekse çok kolaydır; çünkü, HD Tune tarama tablosu 2500 kutucuktan oluşur ve HDD'miz için bir kutucuk boyutunun kaç MB olduğu yazılıdır (ki, bunu HDD boyutunu 2500'e bölerek de elde edebiliriz);
Ham bırakacağımız bölümün boyutunu belirlerken, güvenlik payı olarak, ilk kırmızı kutucuk öncesine ve son kırmızı kutucuk sonrasına birkaç kutucuk daha ekleyerek hesap yapmak doğru olur; kaldı ki, "bad sector" belirtileri görülmeye başlayan bir diskte kırmızı kutucuk sayısı genelde üçü, beşi; buna dayalı oluşturulacak bölüm boyutu da 10 GB'ı geçmez...
NOT: Sn. velociraptor özveride bulunup, bu konuyu ele alır ve ayrıntıya yönelik bilgi verirse, konuk ve üyeler için çok yararlı olacağı kesindir.